ساختمان‌های آپارتمانی از عناصر بسیار مهم در فضاهای مسکونی شهری به شمار می‌روند و همواره قوانین مربوط به آپارتمان‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. یکی از مسائل حائز اهمیت در زمینه آپارتمان‌ها قوانین مربوط به بالکن‌ها است. بالکن‌ها به‌عنوان فضاهایی که امکان دسترسی به فضای باز را فراهم می‌کند در افزایش کیفیت زندگی آپارتمان‌نشینان تأثیر به سزایی دارند. در این مطلب قصد داریم به بررسی قانون بالکن در آپارتمان‌ها بپردازیم تا در بازسازی خانه خود مدنظر داشته باشید. با ما همراه شوید.
قانون بالکن در آپارتمان مطابق مباحث مقررات ملی
قانون بالکن در آپارتمان مطابق آخرین ویرایش مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان که مربوط به الزامات عمومی ساختمان‌ها است، به‌شرح زیر است:
بالکن
- بالکن فضاي نیمه‌باز است. فضای نیمه‌باز به فضایی اطلاق می‌شود که امکان دسترسی به آن از داخل ساختمان وجود داشته باشد و درعین‌حال در ارتباط با هواي آزاد قرار بگیرد، به‌گونه‌ای که حداقل یک وجه آن باز باشد.
- بالکن سطحی است كه از دو يا سه طرف به‌طور مستقيم در مجاورت هوای آزاد قرار بگیرد و زير آن به‌وسیله فضای بسته‌ای اشغال نشود.
- بالکن‌ها، باید طوری طراحی و اجرا شود که شکل، مقیاس، مصالح، رنگ و تناسبات حجم آنها با مقررات ملی ساختمان و ضوابط مصوب توسعه و عمران شهری منطبق و بسته به نوع تصرف و موقعيت قرارگيری آن، با محيط اطراف و طرح سيما و منظر شهری مصوب هماهنگ باشد.
- مطابق قانون بالکن در آپارتمان، تبدیل بالکن به محفظه آفتاب‌گیر، تنها با مجوز شهرداری‌ها و سایر مراجع صدور پروانه ساختمان مجاز خواهد بود.
- درصورتی‌که کف بالکن دسترس و خروج اصلی در ارتفاع بیش از ۰.۷ متر نسبت به کف فضا یا زمین مجاور قرار داشته باشد، باید دارای جان‌پناه یا حفاظ مناسب به ارتفاع حداقل ۱.۱ متر باشد.
- جمع‌آوری و هدايت آب باران و برف در تمام فضاهای نیمه‌باز، توسط شيب بندی و كف شوی يا ناودان، الزامی است.
بیشتر بخوانید: تفاوت بالکن و تراس و بهارخواب چیست؟
بالکن کم عرض
- بالكن کم عرض بالكنی است با عرض كمتر از ۵۰ سانتیمتر و حداكثر با طولی برابر با اندازه عرض پنجره‌ای كه تا كف امتداد دارد. بالكن کم عرض را می‌توان با مصالح غير بنائی و با نرده و امثال آن هم ساخت.
- بالکن کم عرض می‌تواند از مصالحی چون شبکه فلزی ساخته شود که آب باران و برف از کف آن عبور کند.
- برای تقليل خطر در سوانح، می‌توان از بالكن کم عرض برای خروج از بازشو امدادرسانی در جوار معبر شهری يا حياط ساختمان استفاده كرد.
میزان حداکثر پیش آمدگی بالکن
مطابق قانون بالکن در آپارتمان میزان پیش آمدگی مجاز بالکن در معابر عمومی با پهنای ۱۲ تا ۲۰ متر درصورتی‌که حد زیرین پیش آمدگی از بالاترین نقطه کف معبر حداقل ۳.۵ متر ارتفاع داشته و حد پیش آمدگی آن از لبه سواره‌رو حداقل ۰.۸ فاصلۀ افقی داشته باشد، حداکثر ۰.۸ متر است و در معابر عمومی با پهنای بیش از ۲۰ متر، معادل ۱.۲ متر تعیین می‌شود.
بالکن‌های واقع در مسیر ورود و خروج
- بالکن‌های بیرونی که در ابتدا یا انتهای مسیر دسترس یا خروج قرار دارند باید دارای سطح آزاد و بدون مانعی با حداقل ابعاد ۱.۴× ۱.۴ متر باشند و این سطح نباید برای هیچ فعالیت یا منظور دیگری در نظر گرفته شود. چنانچه در اصلی به سمت بالکن باز شود، نباید در تمام مسیر باز شدن عمق و پهنای الزامی بالکن را به کمتر از ۹۰ سانتیمتر کاهش دهد.
- بالکن‌ها در هیچ جهت نباید دارای شیبی بیش از ۲ درصد باشند.
- بالکن‌ها و ایوان‌های واقع در مسیرهای دسترس و خروج و همچنین پله‌ها و سطوح شیب‌دار واقع در این مسیرها باید دارای سطح غیر لغزنده باشند و چنان طراحی و اجرا شوند که آب روی آنها یا روی سطح فضاهایی که به آنها دسترسی دارد جمع نشود. سطوحی که در معرض نزولات جوی قرار دارند، باید چنان طراحی و سرپوشیده شوند که امکان جمع شدن برف و یخ روی آنها به حداقل برسد.
قصد تغییر دکوراسیون دارید؟
با ما تماس بگیریدشنبه تا چهارشنبه | 10 صبح الی 5 بعد از ظهر
قانون بالکن در آپارتمان در محاسبه زیربنا
به‌موجب قانون بالکن در آپارتمان، محاسبه سطح زیربنا به شرح زیر انجام می‌شود:
• اگر بالکن از یک طرف بسته شده باشد، نصف مساحت آن به سطح زیربنا اضافه می‌شود.
• اگر بالکن از دو یا سه طرف بسته باشد، دو سوم مساحت آن به سطح زیربنا اضافه می‌گردد.
• اگر عمق بالکن بیش از ۳ متر باشد، کل مساحت بالکن جزء زیربنا محسوب می‌شود.
• همچنین اگر تمامی جهات بالکن با دیواره شیشه‌ای یا شبکه‌ای بسته شده و مسدود باشد، تمام سطح تراس و بالکن به‌عنوان جزئی از سطح زیربنا محاسبه می‌شود.
قانون بالکن در آپارتمان طبق دستورالعمل تفکیک آپارتمان‌ها
ازآنجاکه در ادارات ثبت برای تفکیک آپارتمان‌ها رویه واحدی معمول نبود، عدم روش یکسان باعث می‌شد که کارکنان و مجریان سلیقه‌های مختلفی را اعمال کنند که بعضاً موجب ابهام در تشخیص حقوق اشخاص می‌شد در نتیجه دستورالعمل تفکیک آپارتمان‌ها در ۳۰ بند تهیه و تدوین گردید تا ادارات ثبت اسناد و املاک مطابق با آن وحدت رویه پیدا کنند. قانون بالکن در آپارتمان مطابق این دستورالعمل به شرح زیر است:
بند ۱۷
حدود بالکن مسقف که جزء واحد اختصاصی است داخل در محدوده آپارتمان تعریف و مساحت آن ذکر گردد.
بند ۱۸ – غیر مشاعات
تراس یا ایوان که با عنوان بالکن غیر مسقف نیز شناخته می‌شود، اگر در فضای حیاط و یا شارع پیشرفتگی دارد اعم از اینکه در گواهی پایان کار هم منظور شده یا نشده باشد و راه دسترسی به آن برای سایر طبقات وجود ندارد و عرفاً هم جزء بنا است، متعلق به آپارتمانی است که به آن متصل و دارای دسترسی است لکن نیاز به ذکر حدود در صورت مجلس تفکیکی ندارد و باید بعد از تعریف آپارتمان، جمله به انضمام تراس یا بالکن غیر مسقف به مساحت.…. مترمربع قید گردد.
بند ۱۹ – مشاعات
تراس‌هایی که به‌عنوان سقف بام طبقه زیرین خود هستند و دارای راه عبور جداگانه هستند و همچنین تأسیسات، بر روی آن نصب شده است، طبق گواهی پایان کار، باید با مساحت در قسمت مشاعات ذکر گردد.
بند ۲۰
بخش‌هایی که در اسناد مالکیت ملک، اختصاصی یک یا چند نفر از مالکین تلقی نشده و همچنین برای استفاده اختصاصی تشخیص داده نشده‌اند، به‌عنوان قسمت مشترک محسوب می‌شوند، مگر آنکه تعلق آن بخش به قسمت معینی، مطابق با عرف و عادات محل، مورد شک و تردید نباشد. ازاین‌رو، حق استفاده از کف تراسی که سقف بام طبقه زیرین است و متصل به طبقه فوقانی و راه دسترسی آن از طبقه مزبور می‌باشد و همچنین فاقد نصب تأسیساتی از قبیل کولر یا لوله بخاری است و در دسترس سایر مالکین آپارتمان‌ها هم نیست را می‌توان به طبقه متصل به آنکه راه دسترسی به تراس را دارد، اختصاص داد.
قانون بالکن در آپارتمان مطابق کمیسیون ماده ۵ شهرداری
مصوبه کمیسیون ماده پنج در خصوص قانون بالکن در آپارتمان به این صورت است که اجازه احداث بالکن در گذرهای با عرض کمتر از ۱۰ متر اعطا نمی‌شود. در گذرهای با عرض ۱۰ تا ۱۲ متر، از طبقه دوم بر روی پیلوت ۸۰ سانتیمتر و در گذرهای با عرض ۱۲ تا ۲۰ متر از طبقه دوم بر روی پیلوت ۱۰۰ سانتیمتر اجازه احداث بالکن داده می‌شود. همچنین در گذرهای با عرض ۲۰ متر، از طبقه دوم بر روی پیلوت ۱۲۰ سانتیمتر، احداث بالکن ممنوعیت ندارد.
قانون بالکن در آپارتمان طبق کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری
کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری مرجعی برای رسیدگی به تخلفات ساختمانی از لحاظ ضوابط شهرسازی و ایمنی است. اگر شهروندانی که در ساخت‌وساز دست دارند در زمینه ساختمان‌سازی مرتکب تخلفی شوند، این تخلف در کمیسیون ماده ۱۰۰ مورد رسیدگی قرار می‌گیرد. ماده ۱۰۰ قانون شهرداری‌ها از ۱۱ تبصره تشکیل شده است.
با توجه به تبصره چهار کمیسیون ماده ۱۰۰، اگر مالکان آپارتمان‌ها اقدام به ساخت بالکن کنند و در این فرآیند مجوزهای لازم را اخذ نکنند یا اقدام به دریافت پروانه ساخت ننمایند، ممکن است با تدابیر حقوقی مواجه شوند. مقرره‌های این تبصره معین می‌کند که در صورت نقض، جریمه مالی یا حتی تخریب اجباری انجام می‌پذیرد. مقدار جریمه مالی به نسبت یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان تعیین می‌گردد و به دلیل تراکم اضافه ممکن است از یک دوم تا سه برابر ارزش معاملاتی ساختمان میزان جریمه افزایش یابد.
در این زمینه، همچنین هزینه‌های پیش‌آمدگی بالکن نیز در محدوده کمیسیون ماده ۱۰۰ جزء هزینه‌های مرتبط با اخذ پروانه ساختمانی محسوب می‌شود. این اقدامات به‌منظور حفظ کیفیت ساختمان‌ها و جلوگیری از تخلفات مرتبط با ساخت بالکن‌ها در آپارتمان‌ها انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید: ۳۰ ایده خیره‌کننده برای دیزاین بالکن
جمع‌بندی
در این مطلب به بررسی قانون بالکن در آپارتمان‌ها پرداختیم. این قوانین اهمیت چشمگیری در توازن و هماهنگی بین تراکم شهری و نیازهای ساکنان دارد. با اطلاع از این قوانین، در واحدهای آپارتمانی می‌توانید با اطمینان و آگاهی نسبت به اصول مهم در طراحی و مقررات قانونی و اجرایی بالکن‌ها، به ساخت‌وساز یا حتی بازسازی بپردازید و کیفیت زندگی خود را ضمن در نظر گرفتن اصول معماری و قوانین مرتبط ارتقاء دهید.